Spirituele of religieuze aard
De krankzinnigheid en de hallucinaties zijn vaak van spirituele of religieuze aard, zoals de verschijningen die werden waargenomen.
Hekserij,toverij en heksverbranding.
Voorbeelden hiervan in Nederland en in heel Europa zijn toe te schrijven aan vergiftiging met moederkoorn. Men geloofde in de duivel en hekserij en de diagnose van het gedrag was al gauw bezetenheid van hekserij en toverij. Een krankzinnig geworden vrouw werd als heks vervolgd.
Als we in de kronieken van Hoorn zoeken, dan is er vinden we een gebeurtenis die duidelijk verwijst naar de moederkoornvergiftiging.
Mariabeeld in de haven
Op een dag in het jaar 1426: ”Claes Molenaer en zijn vrouw hadden, in de nacht uit het raam van de molen kijkend, een Lieve Vrouwenbeeld boven het huis van Claes Doedensz. in de lucht zien hangen.....” . Op deze plaats werd de Noorderkerk of Lieve Vrouwenkerk gebouwd. Toen de kerk bijna gereed was kwam een schipper
met een Mariabeeld in de haven....”Toen hij de volgende dag wegvoer, werd hij (ofwel door storm en zeer slecht weer of doordat hij tegenwind had) gedwongen zijn reis uit te stellen en weer de haven binnen te lopen. Dit gebeurde hem tot twee- of driemaal toe. Ten slotte werd dit bekend bij de bevolking en zo ook de molenaar. Hij ging er heen en toen hij het beeld bekeken had, zei hij direct dat het precies hetzelfde beeld was dat hij in de lucht gezien had. Hierna kochten de buren het en werd het op het hoogaltaar geplaatst. Men zei dat het daar naderhand bij verscheidene mirakelen licht verspreid had.”
Verschijning van Maria
De verschijning van Maria aan Claes Molenaer en zijn vrouw, zoals Velius in zijn kroniek beschrijft, kan het gevolg zijn geweest van hallucinaties, opgewekt door moederkoornvergiftiging van het brood.
Op gezag van degenen die het opgeschreven hebben
Velius zelf schrijft bij dit gebeuren het volgende ”Van dit verhaal mag iedereen geloven wat hij wil; wij vertellen het op gezag van degenen die het op deze manier voor ons opgeschreven hebben.”
Timmermansknecht dood een kind
In 1759 wordt van een plotseling krankzinnig wordende man het volgende vermeld: ”in dit jaar, nog uitvoerig de razernij van eenen timmermansknecht, Harmen, die een kind van zijn’ buurman, van hetwelk hij altijd veel had gehouden, in tegenwoordigheid van deszelfs moeder, aangreep, met het hoofd tegen de grond stiet, en het vervolgens, in bijzijn van verscheidene menschen, op straat den hals afsneed.” (Abbing, Centen). Deze twee voorbeelden zijn geschreven in kronieken van Hoorn. Er zullen in de steden van Nederland en Europa veel meer van dit soort gebeurtenissen zijn geweest.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Volgende Blog: De bolderik (Agrostemma Githago)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------