Romeinse zoutwinning.
Het is een Romeinse geldfabriekje geweest. Hun soldaten werden met zout betaald.(1)
Zout uit Bourgneuf in Frankrijk.
Om aan de grote vraag naar zout te voldoen, moest men het ergens anders halen, allereerst in Frankrijk: in 1427 werden in de baai van Bourgneuf acht Noord-Hollandse schepen gesignaleerd, waarvan vier uit Hoorn en vier uit Amsterdam, om het zogeheten `Baaizout te halen´(2). In 1443 stond een ieder verbaasd over de enorme zoutvloot uit Holland, Zeeland en Friesland, die in dezelfde baai voor anker lagen.
Zout uit Setubal, Portugal.
In de loop van de 16e eeuw ging men het zout van betere kwaliteit uit Portugal halen met name uit Setubal. Tijdens de opstand tegen het Spaanse bewind, die resulteerde in de Tachtigjarige Oorlog, kregen de Spanjaarden na enige tijd door, dat de schrikbarend veel geld verdienden aan de zouthandel. In 1590 verbood de Koning van Spanje Philips II, die toen ook koning van Portugal was, dan ook onmiddellijk de zouthandel met ons land.
Zout uit Kaapverdische Eilanden.
Tweede grisailles van Experiens Sillemans (Amsterdam 1611-1653) met voorstellingen van o.a. fluitschepen. Op het ene schilderij, getiteld ”Zout verzamelen op de Kaap Verdische Eilanden” een Amsterdams fluitschip en een fregat of pinas. (3)
In de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648), werd in het jaar 1580 de Fillips de II van Spanje zichzelf benoemde tot koning van Portugal. Hollandse en Zeelandse schepen hadden geen toegang meer in de zoutpannen van Setúbal en Kaapverdië .
Nederland had een grote hoeveelheid zout nodig voor de conserveren van de haringen en het keramiek voor de pottenbakkers . De zoutvaarders gingen op zoek naar andere zoutpannen.
Zout uit het Punta de Araya.
De varende zouthandelaren ontdekte de zoutpannen van Punta de Araya, gelegen aan een schiereiland van Venezuela van Zuid-Amerika. In het jaar 1599 voerde de eerste zoutvloot naar de Caribische Zee. Venezuela was toen al onder de Spaanse overheersing. De Nederlandse handelaren regelde met de beheerder van de zoutpannen om deze voor eigen te kopen. De Spaanjaarden besloten de Nederlanders weg te jagen. Er werd bij de zoutpannen bij Punta de Araya een fort gebouwd met de naam Castillo Satiago de Arroyo. In de Twaalfjarig Bestand (1609-1621), werden door de Spanjaarden de zoutpannen van de Nederlanders vernietigd en het fort werd bemand. De Nederlanders noemde het Fort Kostverloren.
De zoutvaarders gingen op zoek naar andere zoutpannen.
Zout uit Bonaire en Curaçao.
Er is een prima artikel over de zoutwinning van deze eilanden geschreven door Peter Onvlee Streamers. De rede was: “Ik wilde de kinderen over hun eigen eiland vertellen over de 200 jaar onbeschermd voor de slavenhutjes”. Het artikel met de weblog: AMIGOE “Grotere rol door zout der zee” begint het artikel :
“Toch een van die Islas Inútiles, die nutteloze eilanden, zoals Bonaire in 1513 samen met Aruba en Curaçao door de Spanjaarden werd genoemd? Een eiland waar geen goud en andere natuurlijke rijkdommen te vinden waren en waarvan de oorspronkelijke bewoners, de mensen van de stam der Arowakken naar elders werden vervoerd om daar als slaaf te werk te worden gesteld? Of heeft het eiland toch wel een grotere rol gespeeld vooral ten tijde van de Tachtigjarige Oorlog die duurde van 1568 tot 1648 en de Gouden”.
Het gaat verder in de weblog : Grotere rol door zout der zee
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Noten:
(1).Voor meer foto’s van de Romeinsruïne, Google Earth > Satubal,Portugal de coördinaten: 38gr 26’ 27” N en 8gr 49’ 49” W. Klik het vierkantje aan.
(2). P.Koster,Hoorn in de middeleeuwen.Amsterdam,Parijs 1929.
(3). Internet : Maritiem Digitaal. Te zien: Museum: Fries Scheepvaartmuseum.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Volgende Blog:
Volgende Blog: Het conserveren van scheepshout
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------