• Ontstaan van de Zuiderzee
  • Hoorn aan de Zuiderzee
  • Wester-en Oosterpolder
  • De Slag op de Zuiderzee
  • Scheepsbouw 1300-1900
  • Weeskinderen passie ontsluierd
  • De zakking van de stad
  • Zout en scheepshout
  • Holland ontdekt Australië
  • De Vrouwe Maria Jacoba
  • De veelzijdige J.J.Bilhamer
  • Milankovic parameters
  • Diagram Aarde en Klimaat
  • Drame op de Waddenzee
  • Henk van Woesik

De scheepsbel van het VOC schip de Vrouwe Maria Jacoba

 

De scheepsbel van het V.O.C. schip 'De Vrouwe Maria Jacoba'

Door Henk van Woesik juli 2000. (Bewerkt in juni 2013).

 

Het schip 'De Vrouwe Maria Jacoba'.

  • Dit verhaal handelt over het VOC-schip de Vrouwe Maria Jacoba, de ziekten aan boord van dit schip, ziekten bij zeelieden in het algemeen en het uitvoeren van de quarantaine-maatregelen ter voorkoming van uitbreiding van besmettelijke ziekten”.
  • In het te Amsterdam hangt eenzaam en alleen een scheepsbel met het opschrift “Maria Jacoba 1765”. Bezoekers van het museum trekken soms achteloos aan de bel onbekend met de historie die er achter zit.
  • De bronzen scheepsbel werd gegoten door Johan Nicolaas Derck en is afkomstig van het VOC-schip "De Vrouwe Maria Jacoba" van de Kamer van Hoorn. Hier werd hij onder meer gebruikt voor het gegeven van signalen voor het aflossen van de wacht, het zogenaamde glazen slaan.* Drie maal per dag werd bij het aanvangen van de maaltijden de bel geluid, de zogenaamde “vreetklok”.
  • De Maria Jacoba heeft een aantal reizen naar Oost-Indië gemaakt en over één van deze reizen gaat dit verhaal.

VOC-schip van ca.1765 van het type Vrouwe Jacoba

VOC-schip van ca.1765 het type Vrouwe Maria Jacoba.  

Tekenaar Gerrit Groenewegen, 1754-1826.

(Erfgoed-Zeemagazijn der VOC kamer Delft)


Noten.

* Het glazen slaan is afgeleid van de zandloper als tijdmeter. Aan het begin van de nieuwe wacht werden de zandlopers gekeerd. Verder werd om het half uur een halfuurs-zandloper gekeerd totdat de  voorbij was. Al de momenten van het keren van de zandlopers werden kenbaar gemaakt door signalen op de scheepsbel.

12 uur=8 glazen;12:30=1 glas;13:00=2 glazen;13:30=3 glazen;14:00=4 glazen;

14:30=5 glazen;15:00=6 glazen;15:30=7 glazen;16:00=8 glazen; Hierna kwam de nieuwe wacht op post. Deze methode wordt nu nog toegepast bij de Kon. Marine, de zandlopers zijn echter vervangen door scheepsuurwerken, het luiden van de scheepsbel is gebleven.


Ga naar de eerste Blog 'Historie van het schip De Vrouwe Maria Jacoba' en klik de blog aan. Verder staat onder de blog  de volgende link naar de volgende blog. De laatste blog van de reekst staat de link 'Terug naar het menu'.


Meer over alle onderdelen in de bloggen:

  • Historie van het schip De Vrouwe Maria Jacoba.

  • De toegang tot Hoornse haven geweigerd.

  • Het zeulen met zieken had ernstige gevolgen.

  • Laden, Lossen en Loodsen

  • Ceelverkopers of Zielverkopers.

  • Ziekten aan boord.

  • Quarantainecontrole.

  • De Schans op Texel als Ziekenboeg.

  • Het Placaat van 1720.

  • Situatie in de Havensteden.

  • Nabeschouwing.


Bronnen:

  • Rijks Scheepvaart Museum Amsterdam.
  • Dutch Asiatic Shipping in the 17th and 18th centuries J.R. Bruyn, F.S. Gaastra and I. Shöffer.
  • Volume II outward-bound voyages from the Netherlands to Asia and the Cape (1595-1794)
  • Volume III homeward-bound voyages from Asia and the Cape to the Netherlands (1579-1794).
  • Harde Heelmeesters Arnold E. Leuftink, Zeelieden en hun dokters in de 18de eeuw.
  • Maritieme Geschiedenis der Nederlanden.
  • Varensgasten en ander volk. Jan T. Bremer Henk Schoorl.
  • Het Nieuwe Ornament Rik Vos en Fred Leeman.
  • Smakken en Kuiven, vier eeuwen loodsdienst op Amsterdam H.A. Boekwijt.
  • Apotheek "De Groote Gaper" J. Steedijk-Kuypers.
  • Grote Historische Provincie Atlas Noord-Holland 1849-1859

8 februari 2023

Blog

Westfries Museum nieuwe aanwinsten

Meer

Onthulling naam schip Willem Barentsz

Meer

De replica VOC-schip Duyfken is weer in de vaart

Meer

Scheepstypen in de 19de eeuw II

Meer

Scheepstypen in de 16de eeuw III

Meer

Meer nieuws

Contactgegevens

ZuiderZeeHoorn.nl - Henk van Woesik
Tel.

Deel deze pagina

Contact


  • ZuiderZeeHoorn.nl - Henk van Woesik
  • woesvanh@gmail.com

Zoeken


Copyright 2023 - ZuiderZeeHoorn.nl - Henk van Woesik
Inloggen | Sitehand - Professionele vormgeving | Ziber - Responsive of Adaptive?