• Ontstaan van de Zuiderzee
  • Hoorn aan de Zuiderzee
  • Wester-en Oosterpolder
  • De Slag op de Zuiderzee
  • Scheepsbouw 1300-1900
  • Weeskinderen passie ontsluierd
  • De zakking van de stad
  • Zout en scheepshout
  • Holland ontdekt Australië
  • De Vrouwe Maria Jacoba
  • De veelzijdige J.J.Bilhamer
  • Milankovic parameters
  • Diagram Aarde en Klimaat
  • Drame op de Waddenzee
  • Henk van Woesik

De veelzijdige J.J. Bilhamer, bouwer van de Oosterpoort

 Door Henk van Woesik, september 1996. (Bewerkt in febr. 2014).

De Oosterpoort van Hoorn 1578, gebouwd door J.J.Bilhamer

Door de uitbreiding van de stad in 1576 en 1577 behoorde ook de bouw van de huidige Oosterpoort. De bouw  begon in 1577 en kwam gereed in 1578. De architect was Joost Jansz.Bilhamer.

  • Poorten in Amsterdam. J.J. Bilhamer ingang weeshuis Kalverstraat
  • Oud Hoorn Oosterpoort

Wie was eigenlijk deze Joost Bilhamer?

Joost Jansz. Bilhamer (±1541 - Amsterdam 1590) werd bekend toen hij in 1565 de toren van de Oude Kerk te Amsterdam bouwde.

  • De Oude Kerktoren van Amsterdam. Architect J.J. Bilhamer.

De toren werd gebouwd in de traditie van de Gotische torens met toepassing van Renaissance-motieven in de snel opkomende Renaissance-bouwstijl in Noord­Nederland. Als kundig bouwmeester en architect was hij als zodanig een voorloper van de beroemde Hendrik de Keyser (1565-1621). Hij voerde een brok steen met hamer als zijn handelsmerk.

De bilhamer op een molensteen. Met de bilhamer worden de rillen in de molensteen geslagen.

Maar Joost Bilhamer was nog meer!...

Hij was naast ingenieur, bouwmeester, beeldhouwer, steenhouwer, architect en landmeter een zeer kundig en kunstzinnig kaartgraveur. In al deze beroepen werkte hij onder de namen Joost Jansz. Bilhamer, Joost Jansz. Bijlhamer, Joost Jansz. Beelsnijder en Joost Jansz. Beeldsnijder.

Indiens van Alva.

Toen Alva een nauwkeurige kaart nodig had voor zijn militaire acties tegen het Noorderkwartier en West-Friesland, kreeg Beeldsnijder in 1571 van Alva de opdracht dit gebied in kaart te brengen. Zijn handgete­kende kaart is onder andere gebruikt voor de veldtocht van Alva's zoon Don Frederik, die in 1573 tot de belege­ring van Alkmaar zou leiden. (De officiële kaart werd in 1573 gedrukt.)

Kaarten voor militairen doeleinden.

Vele van de in de 16de eeuw gemaakte kaarten en stadsplattegronden zijn voor militairen doeleinden gemaakt in opdracht van de Spaanse regering. Zo werkten de beroemde cartografen Jacob van Deventer, Christiaan Sgrooten en Joost Jansz. Beeldsnijder in het begin van de Tachtigjarige Oorlog voor de Spaanse bezetters.

Verbeteren van de kaart van Sgrooten.

Joost Bilhamer ging bij het vervaardigen van zijn kaart uit een onnauwkeurige kaart van Sgrooten, Hij zal, om de situatie zo  exact mogelijk in kaart te kunnen brengen, tussen 1571 en 1573, ongetwijfeld het Noorderkwartier en West-Friesland zijn doorgetrokken.

Landverraad

West-Friesland begon in deze tijd zijn verzet tegen de Spaanse bezetters. Enkhuizen wierp op 21 mei 1572 het Spaanse juk af, Hoorn deed dit op 18 juni 1572.

De inval van de Spanjaarden in 1573. De Tachtigjarige Oorlog begon in 1568 en eidigde in 1648

Gezien deze situatie heeft Joost Jansz. Bilhamer alias Beeldsnijder tegen het Noorderkwartier en West-Friesland kwalijke praktijken bedreven, die we gerust spio­nage of landverraad tegen dit gewest mogen noemen. Misschien is dit wel de reden geweest dat hij de naam Joost Beeldsnijder als cartograaf gebruikte en toen hij enkele jaren later de Oosterpoort van Hoorn mocht bou­wen, zich weer plotseling Joost Bilhamer noemde. Als de activiteiten van Joost Bilhamer bij de toenmalige stadsregering van Hoorn bekend waren geweest, had ze zich wel tweemaal bedacht. De huidige Oosterpoort was misschien nooit in zijn huidige vorm gebouwd gewor­den.

Maar nu de poort er gelukkig toch staat, en we na zo'n lange tijd de kwalijke praktijken van Joost maar zullen vergeten, kunnen we de renaissance bouwkunst van deze kundige Amsterdamse bouwmeester nog altijd zeer bewonderen.

  • De kaart van Beeldsnijder.

De kaart, Beeldsnijders 'Caerte van Noorthollant' werd in 1575 gedrukt. Door de prachtige natuurlijke kleuren van de kaart van Beeldsnijder is deze zeer geliefd bij ken­ners en is ze in West-Friesland een begrip geworden.

 

Moddermolen of baggermolen

8 februari 2023

Blog

Westfries Museum nieuwe aanwinsten

Meer

Onthulling naam schip Willem Barentsz

Meer

De replica VOC-schip Duyfken is weer in de vaart

Meer

Scheepstypen in de 19de eeuw II

Meer

Scheepstypen in de 16de eeuw III

Meer

Meer nieuws

Contactgegevens

ZuiderZeeHoorn.nl - Henk van Woesik
Tel.

Deel deze pagina

Contact


  • ZuiderZeeHoorn.nl - Henk van Woesik
  • woesvanh@gmail.com

Zoeken


Copyright 2023 - ZuiderZeeHoorn.nl - Henk van Woesik
Inloggen | Sitehand - Flexibele website | Ziber - Mobiele website met CMS