Tot 66 miljoen jaren geleden was het klimaat warm. Daarna begon de krachtige platentektoniek te vertragen (de snelheid van platencontinenten uit elkaar drijven*). Het klimaat werd steeds kouder. Ongeveer 35 miljoen geleden ging de koude periode IJstijdaarde in. Twee miljoen geleden werden de krachten van de platentektoniek zo zwak geworden dat andere krachten het klimaat op de aarde ging besturen. Er kwamen perioden van IJstijden van koude (Glaciaal) ca. 80.000 jaren en van minder koud tijden (Interglaciaal) ca. 20.000 jaren. Deze astronomische krachten kwamen uit het zonnestelsel.
* In deze tijd is dat ca. 4,3 cm per jaar.
Milutin Milanković.
De jonge Servische ingenieur Milutin Milanković (1879-1958) kreeg interesse in de bewegingen van de hemellichamen in het zonnestelsel die invloed hadden op het klimaat op de aarde. Hij vond de drie cycli. De jaarlijkse aardbaan om de zon was geen cirkelvorm was maar elliptische baan die in 100.000 jaar veranderde. De tweede was de hoek van de aardas varieert in 41.000 jaar van 21,5 graden naar 24,5 graden. Een derde cycli was dat de aardas 23.000 jaar een tolbeweging maakte. Hij heeft de drie cycli wiskundig samengevoegd tot één curve. De Milanković theorie vertelde, dat deze drie cycli de oorzaak waren van de IJstijden. Niemand geloofde zijn onderzoek.
De variaties van Servische wiskundige Milutin Milanković zijn een drietal cycli die betrekking hebben op de stand van de aarde ten opzichte van de zon.
Precessie (Precession).
Helling (Obliquity) van de aardas ten opzichte van de verticale aardas.
Excentriciteit (Eccentricity), de afwijking van de ronde baan om de zon (orbid).
Afbeelding Milanković parameters.
De drie parameters van Milanković parameters. Precission, Obliquity en Eccentricty werden wiskundig opgeteld. De som van de drie parameters is de Stages of Glaciation (Etappen IJstijden).
De drie parameters van Milanković parameters, Precission, Obliquity en Eccentricty werden wiskundig opgeteld. De uitkomst is de Stages of Glaciation (Etappen IJstijden). De Solar Forcing (Zonne ennergie) gemeten op noordelijke 65 graden, komen goed overeen met de koude en minderkoude perioden (Glacialen en Interglacialen) van de parameters van Milanković.
Precessie en Helling.
Precessie.
De precessie is de waggelende tolbeweging van de schuinstaande as van de aarde die draait in een periode van 23.000 jaar. De oorzaak hiervan is dat de aarde aan de polen enig zins is afgeplat. Ook de getijden van de oceanen spelen hierin een rol.
Helling (Obliquity).
Obliquity is de schuine stand van de aardas ten opzichte van de verticale as (Va) van de aarde.
De verticale aardas (Va) staat loodrecht op de baan van de aarde om de zon, de ecliptica (Orbid). De hoek van de aardas varieert van 21,1 tot 24,5 geraden met een periode van de variatie is 41.000 jaar. Tegenwoordig is deze helling ca. 23,5 graden.
Excentriciteit (Eccentricity).
De exentriciteit is de afwijking van een ronde naar een elliptische baan van de aarde om de zon. Deze afwijking wordt veroorzaakt door de zwaartekracht van de reuze planeten Saturnus en Jupiter.
De exentriciteitsvector varieert van ca. 0,005 tot 0,028 en bestaat uit een samenstel van drie fatoren met een perioden van 100.000 jaar. In het jaar 2010 is de exentriciteit ongeveer 0,017. Dit komt overeen met een afstandverschil van ca. 5 miljoen km. tussen de grootste afstand het aphelium(da) en de kleinste afstand, het perihelium(dp).
De excentriciteitsvector is cirkelvormige banen: e = 0.
De elliptische banen: 0 < e < 1.
De parabolische banen: e = 1.
De hyperbolische banen: e > 1. Hier schiet de aarde uit het zonnestel.
De excentriciteitvector (e) = 0,0167 (AD 2000). De afstand is 149,6 miljoen Km. (AD 2000).
Seinzoenverschuiving door precessie.
Seizoenverschuiving door precessie. De stand van gele aard-as is in deze tijd en de stand van de groene aard-as is 11.500 jaar later.
Verandering van seizoenen
Een van de parameter van Milanković de precessie, de wiegelende tolbeweging van de aardas, maakt een gehele cyclus in 23.000 jaar. Het witte pijltje links op de ecliptica bevindt de aarde ongeveer op 1 maart in 2015. In onze tijd staat de noord-aardas (geel) in de winter 24,5 graden afgebogen van de zon. Na een halve Cyclus van 11.500 jaren (23.000/2) staat de aarde op de zelfde plaats, de noord-aardas (groen) naar 24,5 graden afgebogen en is de winter in een zomer geworden. Na 5750 jaren (23.000/4) staat de aard-as recht op de epclipta zijn de overgangen van lente worden herfst en andersom.
Anders gezegd: het noordelijke deel van de aarde valt nu de winter in december en de zomer in juni. In het zuidelijk deel van de aarde valt nu de zomer in december en de winter in juni. Na 11.500 jaar is dat omgekeerd. In het noordelijk deel van de aarde valt in de winter in juni en in het zuidelijke deel in de winter in december de zomer in juni. Precessie zorgt voor seizoenverschuiving.
Bronnen:
Wikipedia, Internet
Aarde en klimaat. Door Prof. S. Kroonenberg. Uitgever. NRC Handelsblad Academie.
